کاسه تبتی چیست؟

اگر دقت کرده باشید معمولاً در ابتدا و انتهای مدیتیشن‌ها، صدایی شبیه صدای زنگی پرطنین می‌آید که نه گوش‌خراش است و نه خیلی آرامش‌بخش. این صدای کاسه تبتی یا کاسه آوازه‌ خوان است.

در این مقاله می‌خواهم هر چیزی که باید در مورد کاسه تبتی (Singing Bowl) بدانید را به شما توضیح بدهم و با بررسی منابع علمی، در مورد خواص استفاده از آن صحبت کنم. همینطور در این مطلب می‌توانید صوت کاسه تبتی را دانلود کرده و از آن استفاده کنید. راستی در بخشی از مقاله به مقایسه قیمت کاسه های تبتی هم پرداخته‌ام!

دانلود صدای کاسه تبتی

اجازه بدهید قبل از شروع بخش آموزشی مقاله، ابتدا برای آن‌دسته از دوستانی که برای شنیدن و دانلود صدای کاسه تبتی وارد شده‌اند، یک صوت قرار بدهم. صوت پایین، صدای کاسه تبتی است و می‌توانید از آن به عنوان بخشی از صوت مدیتیشن یا صوت آرامش‌بخش استفاده کنید:

صدای کاسه تبتی کوتاه:

صوت کاسه تبتی بلند:

خب حالا به سراغ بخش آموزشی برویم:

کاسه تبتی یا آوازه‌خوان چیست؟ (Singing Bowl)

ویدیو کاسه تبتی

کاسه تبتی یا کاسه‌ آوازه‌خوان، چیزی است که در ویدیو بالا مشاهده‌اش می‌کنید؛ نوعی زنگ که در هنگام به صدا درآمدن مرتعش شده و صدایی عمیق ایجاد می‌کند. کاسه تبتی به کاسه آواز یا کاسه هیمالیا هم معروف است. گفته می‌شود که صدای این کاسه‌ها باعث آرامش شده و خواص درمانی قدرتمندی دارند. (در مورد این موضوع در ادامه مقاله بیشتر صحبت می‌کنم.)

راهبان بودائی مدت‌هاست که در مدیتیشن یا مراقبه‌های خود از کاسه تبتی استفاده می‌کنند. علاوه بر این، برخی متخصصان ماساژ و متخصصین یوگا از کاسه تبتی در طول دوره‌های‌شان با اهدافی مثل درمان (اثبات نشده) استفاده می‌کنند.

موارد استفاده از کاسه تبتی

راستش را بخواهید کاسه تبتی استفاده‌های زیادی دارد. در واقع هم در کشور خودمان و هم دیگر کشورها، مردم از این کاسه‌ها برای کارهایی مثل مدیتیشن، ریلکسیشن، باز کردن چاکراها، مدیتیشن حین یوگا، فنگ شویی و… استفاده می‌کنند.

اما با توجه به اینکه مفاهیمی مثل فنگ شویی و چاکراها و دیگر موارد مرتبط، علمی نیستند و نمی‌توان با علم و تحقیقات واقعی بودن‌شان را ثابت کرد، در این مقاله اشاره‌ای به آنها نمی‌کنم.

تاریخچه کاسه تبتی

تاریخچه کاسه های تبتی هم دقیقا مثل خود مدیتیشن، یکی از موضوعات مورد بحث است و هنوز در موردشان اطلاعات کاملا دقیقی در دسترس نیست. مثلا بعضی‌ها می‌گویند این کاسه‌ها از 6 هزار سال پیش و در آسیای شرقی استفاده می‌شده.

در عین حال بعضی نویسندگان می‌گویند که اصلا این کاسه‌ها از ابتدا نه برای آوازخوانی و نواختن آهنگ، که برای غذا خوردن استفاده می‌شده‌اند! مخصوصا که هنوز منبع قابل اعتمادی وجود ندارد که حتی استفاده از این کاسه‌ها را در همین چند صد سال گذشته هم نشان بدهد.

اما خب در مقابل بعضی منابع دیگر این ادعا را رد کرده و می‌گویند که بعید است مردم باستان برای خوردن غذا، کاسه‌هایی با لبه‌های ضخیم و با این دقت بالا ساخته باشند. با توجه به این بحث‌ها پیشنهاد می‌کنم خیلی به دنبال پیدا کردن تاریخچه کاسه های تبتی یا همان کاسه های آوازه خوان نباشید. (منبع: ویکی پدیای انگلیسی)

کاسه تبتی را از کجا تهیه کنیم؟ خرید کاسه آوازه خوان

از آنجایی که منشأ این کاسه‌ها کشورهای شرقی مخصوصاً هند، نپال و تبت بوده‌اند، در این کشورها به‌راحتی می‌توان آنها را تهیه کرد. همینطور در حال حاضر می‌توانید کاسه تبتی یا کاسه آوازه‌خوان را از فروشگاه‌های آنلاین خریداری کنید.

دقت کنید؛ مصرف‌کنندگان این کاسه می‌گویند کاسه‌های باکیفیت بالاتر، صداهای با طنین بیشتری دارند.

البته یک نکته مهم را هم باید توضیح بدهم. اینکه در ساخت کاسه های تبتی اصلی، از چند (حداکثر 7) آلیاژ مختلف استفاده می‌شود و اصولا این کاسه‌ها دست‌ساز هستند. اما خب کاسه‌هایی که امروز در بازار وجود دارند اغلب‌شان غیر دست‌سازند. در هر حال تحقیقاتی در مورد تفاوت اثر این 2 نوع کاسه انجام نشده و عملا نمی‌توان گفت که کاسه‌های غیر دست‌ساز اثرگذار نیستند.

قیمت کاسه تبتی

همانطور که در عنوان مقاله هم گفتم، در ادامه قرار است به طور خلاصه قیمت انواع کاسه تبتی را هم مرور کنیم. برای این موضوع به سراغ سایت‌های فروشنده این محصول در سطح وب ‌می‌رویم:

_ ارزان‌ترین کاسه تبتی

برای پیدا کردن کاسه تبتی با قیمت پایین، سایت‌های مختلف سطح وب را جستجو کردم. اما خب فکر نمی‌کنم کاسه‌ای ارزان‌تر از چیزی که در تصویر پایین قرار داده‌ام پیدا کنید:

قیمت کاسه تبتی در سایت ترب

همانطور که مشخص است، این کاسه با قیمت حدود 400 هزار تومان، در حال حاضر که ابتدای آبان سال 1400 هستیم، به فروش می‌رسد.

_ قیمت کاسه تبتی متوسط

همانطور که در تصویر بالا هم مشخص است، اگر قصد خرید کاسه تبتی با قیمت متوسط را داشته باشید، می‌توانید با بودجه‌ای بین 800 هزار تومان تا 1 میلیون و 200 هزار تومان یک محصول با کیفیت مناسب را تهیه کنید.

_ گران‌ترین کاسه تبتی

در نهایت اگر قصد داشته باشید کاسه تبتی با قیمت بالا بخرید و خیال‌تان را از کیفیت آن راحت کنید، 2 گزینه دارید. گزینه اول اینکه به سراغ سایت‌های داخلی بروید که نهایتا بین 1/5 میلیون تومان تا 2 میلیون تومان بودجه برای‌تان کافی است. گزینه دوم اما خرید از سایت‌های خارجی معتبر مثل آمازون است.

مثلا کاسه‌ای که در تصویر بالا می‌بینید، پرفروش‌ترین کاسه تبتی در سایت آمازون است که بیشتر از 17 هزار نفر به آن نظر داده‌اند و خب امتیازی که از نظر این تعداد کاربر به دست آورده، بسیار قابل قبول است. هزینه خرید این کاسه تبتی و ارسالش به ایران چیزی بین 1/2 الی 1/5 میلیون تومان است. البته کاسه هایی با قیمت 200 الی 300 دلار (نزدیک به 9 میلیون تومان) هم در این سایت وجود دارد.

فواید و خواص کاسه تبتی چیست؟

خب، بر خلاف دیگر مقاله های سطح وب فارسی، در ادامه می‌خواهم به‌شکل علمی خواص کاسه تبتی را بررسی کنم. تمامی توضیحاتی که در ادامه می‌نویسم، به منبعیت سایت‌های علمی معتبر است که لینک‌شان را هم قرار می‌دهم.

ببینید، به‌طور کلی تا الان تحقیقات زیادی در مورد کاسه‌های تبتی انجام نشده. با این‌حال تحقیقات اندکی که انجام شده‌اند نشان داده‌اند که استفاده از این کاسه‌ها می‌تواند چنین تاثیراتی داشته باشد:

1_ کاهش استرس و کاهش افسردگی

در سال 2016 تحقیقی انجام و در مجله معتبر sagepub منتشر شد. این تحقیقات نتایجی دارد که نشان می‌دهد کاسه‌ های تبتی شاید بتوانند روی افزایش آرامش ذهن تاثیرگذار باشند. همینطور در همین تحقیق توضیحاتی آمده و می‌گوید که استفاده از کاسه آوازه خوان روی بهبود وضعیت افسردگی افراد هم تاثیر مثبت دارد.

نکته مهم: با توجه به تعداد اندک جامعه هدف این تحقیق (62 نفر) و همینطور اینکه شرکت کنندگان صرفا در معرض صدای کاسه تبتی نبوده و عملا مدیتیشن هم کرده‌اند، نمی‌شود از آن نتیجه‌گیری قابل استنادی کرد. چراکه ممکن است مزایای ذکر شده، مزایای مدیتیشن باشد.

2_ کاهش فشار خون

علاوه بر تحقیق بالا، در سال ۲۰۱۴ هم در مجله sagepub تحقیقی منتشر شد و مزایای شروع یک جلسه ریلکسیشن همراه با 12 دقیقه صدای کاسه تبتی را بررسی کرد. در این مطالعه نشان داده شد زمانی که جلسه ریلکسیشن با صدای کاسه تبتی شروع شود، نتایجی مثل کاهش فشارخون سیستولیک و ضربان قلب حاصل می‌شود. جالب است که تاثیر صدای کاسه تبتی حتی در مقایسه با سکوت قبل از یک جلسه ریلکسیشن روی کاهش فشار خون و ضربان قلب، بیشتر از سکوت بوده.

3_ تسکین درد

یکی دیگر از تحقیقات در مورد فواید کاسه تبتی در سایت karger منتشر شده. این تحقیق نشان داد که استفاده از کاسه آوازه خوان برای افرادی که با درد مزمن ستون فقرات روبرو بودند، باعث کاهش درد می‌شود! اما در عین حال تاثیر صدای این کاسه‌ها نتایج یکسانی با استفاده از دارونماها داشت. به همین دلیل محققان توضیح دادند که نمی‌توان به‌طور قطعی گفت که کاسه های تبتی باعث کاهش درد می‌شوند و به‌نوعی این خاصیت آن را تایید نکردند.

4_ دیگر خواص (بدون پشتوانه علمی)

علاوه بر خواص گفته شده، یک‌سری خاصیت دیگر هم برای کاسه تبتی در نظر گرفته شده که هنوز تحقیق درست و درمانی پشت آنها شکل نگرفته. بنابراین نمی‌توانیم به طور کامل آنها را تایید کنیم. در هر حال این خاصیت‌ها عبارتند از:

• • درمان بی خوابی،
  • درمان استرس،
  • تحریک مثبت سیستم ایمنی،
  • هماهنگ سازی بدن.

کاسه تبتی چطور روی بدن انسان تاثیر می‌گذارد؟

دقیقا مشخص نیست که تاثیر کاسه‌های آوازه خوان از کجا ناشی می‌شود، اما خب نظریه‌هایی در مورد این موضوع وجود دارد. مثلا بعضی می‌گویند کاسه تبتی می‌تواند با تغییر امواج مغزی، باعث آرامش شود. همینطور امواج صوتی حاصل شده از این کاسه‌ها، توانایی تاثیرگذاری روی انرژی بدن و افزایش آرامش را دارد. به‌نوعی این نظریه می‌گوید که تاثیر این کاسه‌ها نه به خاطر صدا بلکه به خاطر لرزش به وجود آمده است.

علاوه بر این، بعضی از مشاهده‌ها نشان داده که به‌طور کلی موسیقی درمانی می‌تواند با کاهش هورمون کورتیزول یا همان هورمون استرس، باعث ایجاد آرامش شود و علاوه بر این، با افزایش تولید سلول‌های ایمنی خاص، سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. (بدون منبع قابل استناد!)

آیا استفاده از کاسه تبتی عوارضی هم دارد؟!

بالاتر هم گفتم که هنوز تحقیقات کامل و معتبری در مورد اثر کاسه تبتی روی سلامتی انسان انجام نشده. بنابراین نمی‌توان به‌شکل دقیق در مورد این موضوع صحبت کرد. اما خب بعضی منابع انگلیسی مثل سایت healthline عوارضی هم برای استفاده از آن در نظر گرفته‌اند:

_ سردرد: طبق بعضی گزارشات، افرادی که ممکن است به طور کلی مستعد سردرد باشند، احتمالا از شنیدن صدای کاسه تبتی سردرد بگیرند.

_ تاثیر بر جنین: با توجه به اینکه هنوز تحقیق کاملی بر تاثیر صدای کاسه تبتی بر جنین و زنان باردار انجام نشده، توصیه می‌شود زنان باردار از کاسه‌های تبتی استفاده نکنند.

_ صرع: با توجه به اینکه بعضی از افراد دارای صرع به صداها و ارتعاشات حساسیت دارند، ممکن است صدای کاسه تبتی برای آنها مضر باشد.

• • • منبع: +

کاسه تبتی یا مدیتیشن؟ آیا مدیتیشن با کاسه تبتی پیشنهاد می‌شود؟

همانطور که می‌دانید، اصولا از کاسه تبتی برای شروع مدیتیشن و ریلکسیشن استفاده می‌شود. اما خب با توجه به اینکه هنوز تحقیقات علمی خیلی معتبری در مورد خواص آن وجود ندارد، حداقل من ترجیح می‌دهم فعلا برای خرید و استفاده از آن پیش‌دستی نکنم! در واقع طبق چیزی که منابع معتبر می‌گویند؛ الزامی نیست که برای مدیتیشن کردن حتما از یک کاسه تبتی استفاده کنید. تا جایی که حتی خیلی از صوت های مدیتیشن حرفه‌ای در سطح وب و در برنامه های معروف مدیتیشن، اصلا صدای کاسه تبتی را هم در خودشان ندارند.

در عین حال انتخاب منطقی‌تر این است که به‌سراغ چیزی مثل تمرین های مدیتیشن یا حداقل ورزش یوگا برویم. چرا که در مورد هر دو اینها تحقیقات علمی معتبر و کاملی انجام شده و عملا فوایدشان را ثابت کرده. در مورد این موضوعات در مقاله فواید مدیتیشن و همینطور مقاله یوگا چیست به‌شکل عملی صحبت کردم.

اگر به مدیتیشن علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنم همین حالا اپلیکیشن مدیتیشن آرامیا را دانلود کرده و طی 7 روز آینده به‌شکل رایگان از دوره های مدیتیشن آرامش، خواب و… این اپلیکیشن استفاده کنید.

آموزش استفاده‌ از کاسه تبتی یا کاسه آوازه‌ خوان

برای ایجاد صدا با یک کاسه تبتی، پتک یا قطعه چوبی همراهِ آن را با حرکت دورانی روی لبه یا لبه خارجی کاسه محکم فشار دهید. با شنیدن لحنی روشن و واضح، می‌توانید حرکت دورانی را کند کنید و به‌جای چرخاندن مچ دست‌تان، از تمام بازوی‌تان برای حرکت استفاده کنید.

علاوه بر این، می‌توانید قبل از شروع حرکت دورانی، به‌آرامی به کاسه ضربه بزنید. همین حرکت دورانی را می‌توانید در برابر سطح خارجی و بیرون‌زدگی کاسه نیز انجام دهید.

کلام آخر

خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله بعد از توضیح اینکه کاسه تبتی چیست (کاسه تبتی چیه)، سعی کردم به‌شکل بی‌طرفانه و البته به منبعیت مقالات علمی معتبر، خواص کاسه تبتی را بررسی کنم. در انتها اگر نظری در مورد مطالب این مقاله داشتید، در بخش نظرات منتظر شما هستم.